Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh
30/04/2020 | 1:49
Đó là một trong sáu nhiệm vụ trọng tâm được đề ra trong Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Và nội dung này đã được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu triển khai một cách đồng bộ, toàn diện trong thời gian qua góp phần hình thành nên một diện mạo mới cho Lai Châu hôm nay.
Thực trạng khó khăn…
Là tỉnh miền núi, cơ sở hạ tầng thấp kém, tỷ lệ hộ đói nghèo còn cao, thu nhập bình quân đầu người thấp, dân cư sống không tập trung. Nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân về văn hóa nói chung còn hạn chế. Bên cạnh đó Lai Châu còn có địa bàn rộng, với 20 dân tộc cùng sinh sống, phong tục tập quán đa dạng, vì vậy đây vừa là yếu tố thuận lợi song cũng là yếu tố khó khăn trong việc quản lý, định hướng, vận động người dân xây dựng nếp sống văn minh, môi trường văn hóa. Đặc biệt trong những năm qua, một số kẻ xấu vẫn tiếp tục lợi dụng vấn đề dân tộc, nhân quyền và tự do tín ngưỡng tôn giáo để chống phá Đảng và Nhà nước ta. Một bộ phận đồng bào do trình độ nhận thức hạn chế đã bị chúng lợi dụng lôi kéo gây mất đoàn kết, chia rẽ trong nội bộ các dân tộc.
… những cách làm đột phá mới…
Để cho Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và Nghị quyết Đại hội XII của Đảng khẳng định: “phải tạo môi trường và điều kiện để phát triển về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật”. Tỉnh Lai Châu đã ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị quyết, Đề án về bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch; công tác tư tưởng; xây dựng nông thôn mới, đô thị văn mình… nhằm đảm bảo phù hợp với thực tiễn địa phương và đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.
Đồng thời để các nội dung của nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống thì UBND tỉnh đã đã chỉ đạo các cấp các ngành tham mưu thực hiện theo từng năm và từng giai đoạn cụ thể với nhiều giải pháp và các chỉ tiêu chủ yếu như: số hộ được công nhận gia đình văn hóa, số bản khu phố đạt tiêu chuẩn văn hóa, số đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên; số quy ước, hương ước được xây dựng và áp dụng thực hiện ở địa bàn dân cư; tổ chức các cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn, cũng như các giải thi đấu thể thao…
Người dân xã Bản Bo (Tam Đường) thu hái chè chất lượng cao
“Đặc biệt để cho môi trường văn hóa thực sự lành mạnh, phong phú thì ngoài việc thường xuyên đa dạng các hình thức tuyên truyền, trong đó đặc biệt chú trọng đến đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới. Thì các lễ hội truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của từng dòng họ, tộc người đều được chú trọng bảo tồn thông qua từng chương trình dự án cụ thể. Việc bảo tồn không chỉ được thực hiện qua sưu tầm, thu âm, băng, đĩa hình, sách… mà còn được “bảo tồn sống” tức là phục dựng nguyên gốc phong tục, tập quán, lễ hội đó ngay tại mỗi bản, cộng đồng dân cư luôn là mục tiêu hàng đầu của của chúng tôi”. Bà Tẩn Thị Quế, Phó Giám đốc Phụ trách Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chia sẻ.
Bên cạnh đó thì mỗi huyện, thành phố đều có những cách làm riêng, hiệu quả. Nếu như huyện Tân Uyên xác định việc xây dựng phát triển văn hóa con người đi đôi xây dựng nông thôn mới, với mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Thì huyện biên giới Mường Tè lựa chọn việc bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với giữ vững biên cương; thành phố Lai Châu đẩy mạnh xây dựng nếp sống văn minh đô thị…
… và môi trường văn hóa lành mạnh được hình thành trong cộng đồng
“Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đời sống của người Si La chúng tôi ngày càng no ấm, các tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu trong đám cưới, đám tang đã được loại bỏ, các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp được quan tâm bảo tồn phát huy như: lễ hội mừng cơm mới; những làn điệu dân ca, dân vũ đang ngày càng nhận được sự quan tâm của thế hệ trẻ và không thể thiếu được trong các dịp lễ tết, ngày hội của bản”. Bà Hù Cố Xuân nghệ nhân dân gian dân tộc Si La xã Can Hồ (Mường Tè) chia sẻ.
Đến nay trên địa bàn tỉnh Lai Châu có 82,5% hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa, 78,2% bản, khu phố, 95,3% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt danh hiệu văn hóa; 149.263 gia đình đạt danh hiệu “Gia đình học tập”, 21.750 dòng họ được bầu chọn “ Dòng họ học tập”, 3.303 thôn, bản đạt “Cộng đồng học tập”. Trong đó tiêu biểu phải kể đến dòng họ Vương (dân tộc Thái) phường Đoàn Kết thành phố Lai Châu; dòng họ Tống ở xã Mường Tè (Mường Tè); dòng họ Mùa ở thị trấn Sìn Hồ (Sìn Hồ)… các gia đình thuộc các dòng họ đều tích cực thi đua phấn đấu trong học tập, công tác, lao động sản xuất và có những đóng góp tích cực trong công tác khuyến học khuyến tài ở địa phương.
Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Thổ, Mai Thị Hồng Sim chia sẻ: “Xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh đã thực sự trở thành phong trào thi đua rộng lớn thu hút mọi tầng lớp nhân dân và đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyện cùng tham gia. Các cơ quan, đơn vị doanh nghiệp thì thực hiện nghiêm túc nếp sống văn hoá nơi công sở, các đơn vị thuộc lực lượng Công an thì Cuộc vận động xây dựng nếp sống văn hoá vì nhân dân phục vụ, các Đồn, Trạm Biên phòng thì gắn với xây dựng điểm sáng văn hoá nơi biên giới. Các trường học thì môi trường văn hoá lành mạnh được thể hiện rõ nét qua Cuộc vận động xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực, phong cách giao tiếp ứng xử giữa thầy và trò, giữa học trò với nhau”.
Du khách đến tham quan, trải nghiệm tại Điểm du lịch Đồi thông xã Tả Lèng huyện Tam Đường
Bên cạnh đó nhiều lễ hội truyền thống của các dân tộc được khôi phục gìn giữ và tổ chức hàng năm, với mục đích cầu cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, vạn vật sinh sôi. Thông qua lễ hội người dân đã được thoả mãn nhu cầu tâm linh tín ngưỡng, đồng thời tạo nên chất keo gắn kết cộng đồng thông qua từng trò chơi dân gian, những bài hát, điệu múa cũng như những môn thể thao truyền thống của mỗi tộc người. Điều đặc biệt hơn cả là từ việc xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh, nhiều bản làng của đồng bào các dân tộc đã thu hút khách du lịch trong và ngoài nước đến thăm quan, trải nghiệm những bản sắc văn hoá thông qua những bộ trang phục truyền thống, những nếp nhà sàn, cách xe lanh dệt vải; thưởng thức những món ẩm thực truyền thống như: sôi nếp nương, cá bống vùi tro, thịt hun khói, rượu thóc… Trong số 11 điểm du lịch cộng đồng với 30 hộ kinh doanh dịch vụ homestay tiêu biểu ấy không thể không nhắc đến bản San Thàng 1 (dân tộc Giấy) xã San Thàng thành phố Lai Châu; Điểm du lịch Đồi Thông của người Mông xã Tả Lèng, bản người Dao Sì Thâu Chải xã Hồ Thầu (Tam Đường); bản người Thái Vàng Pheo xã Mường So, bản người Mông, Sin Súi Hồ xã Sin Suối Hồ (Phong Thổ)… Tính tư năm 2017 – 2019, tổng lượng khách đến Lai Châu đạt 350 nghìn lượt, doanh thu đạt trên 450 tỷ đồng.
Mỗi gia đình, thôn bản, thậm chí là mỗi cơ quan, đơn vị đều có những cách làm mới, sáng tạo để phù hợp với điều kiện thực tiễn. Những tựu chung lại chính những cách làm thiết thực, cụ thể ấy đã góp phần xóa đói giảm nghèo và xây dựng nên một môi trường văn hóa lành mạnh giầu bản sắc cho Lai Châu hôm nay. Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới Lai Châu sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển văn hóa gắn với phát triển du lịch, đồng thời tạo động lực đột phá để phát triển kinh tế, đưa Lai Châu vững bức trên còn đường phát triển và hội nhập.
Bài, ảnh: Nhật Minh
Bài viết liên quan
Chương trình nghệ thuật “Mùa xuân thống nhất”: Lời tri ân sâu sắc
Tối 29/4, chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Mùa xuân thống nhất” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp cùng Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và UBND TP.HCM và các đơn vị có liên quan tổ chức, chính thức diễn ra tại Công viên Sáng tạo (TP.HCM) và được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV1.
Lễ diễu binh và diễu hành: Kiêu hãnh và tự hào
VHO – Dưới nắng sớm, từng đội hình lần lượt tiến qua lễ đài với thần thái kiêu hãnh và tự hào, mang theo khí thế của lực lượng vũ trang chính quy, tinh nhuệ, sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc.
Hành trình mở cánh cửa tới thị trường 1,9 tỉ người
VHO – Mới đây, tại Trường Cao đẳng Thương mại và Du lịch Hà Nội đã diễn ra Hội thảo quốc tế “Triển vọng phát triển du lịch gắn với Halal trên địa bàn thành phố Hà Nội”; kết hợp lễ ký kết hợp tác chiến lược giữa Nhà trường với nhiều đối tác trong và ngoài nước.
Phát triển công nghiệp văn hóa, giải trí; dân tộc hóa tinh hoa văn hóa thế giới và quốc tế hóa tinh hoa, bản sắc văn hóa dân tộc
Ngày 13/3, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Tiểu Ban Kinh tế-xã hội Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, chủ trì phiên họp thứ tư của Tiểu ban. họp thứ tư của Tiểu ban.
Phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam nhìn từ Thụy Sỹ: Chú trọng ba vấn đề
VHO – Chính phủ Thụy Sỹ vừa công bố tài trợ hơn 100 tỉ đồng cho Việt Nam nhằm hỗ trợ các tỉnh Hà Giang, Quảng Nam và Đồng Tháp phát triển du lịch bền vững giai đoạn 2024-2027. Đây là cơ hội quý báu để ngành du lịch Việt Nam học hỏi và phát triển.
