Tôn vinh và phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số 

09/09/2022 | 10:53

Văn hóa là thành quả hàng nghìn năm lao động sáng tạo, đấu tranh kiên cường dựng nước và giữ nước hào hùng, hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh dân tộc Việt Nam, làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc ta. Đóng góp một phần không nhỏ trong đó là những thành tựu do đồng bào các dân tộc thiểu số góp sức. Chính vì vậy những năm qua Lai Châu luôn đặc biệt quan tâm tới công tác tôn vinh cũng như phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Văn hóa Việt Nam là thành quả hàng nghìn năm lao động sáng tạo, đấu tranh kiên cường dựng nước và giữ nước của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, là kết quả giao lưu và tiếp thu tinh hoa của nhiều nền văn minh thế giới để không ngừng hoàn thiện mình. Văn hóa Việt Nam đã hun đúc nên tâm hồn, khí phách, bản lĩnh Việt Nam, làm rạng rỡ lịch sử vẻ vang của dân tộc; hình thành nên những giá trị văn hóa Việt Nam cao đẹp, bền vững.

Một tiết mục đặc sắc đạt giải A tại Hội diễn NTQC các xã biên giới 2021

Dẫn chúng tôi thăm một số điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn như: Bản Lao Chải xã Khun Há, bản Sì Thâu Chải xã Hồ Thầu, hay bản Thẳm xã Bản Hon… để trải nghiệm, khám phá cảnh quan thiên nhiên, những món ẩm thực; bản sắc văn hóa của các dân tộc Lự, Mông Dao, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Tam Đường Đỗ Trọng Thi chia sẻ: “Công tác tôn vinh, phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết các dân tộc. Vì vậy huyện Tam Đường đã thường xuyên quan tâm đến công tác nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn sống những lễ hội, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của mỗi dòng họ, tộc người trước nguy cơ mai một thất truyền ngay tại cộng đồng. Cùng với đó là tuyên truyền vận động xóa bỏ các hủ tục lạc hậu gắn với xây dựng các Điểm du lịch cộng đồng, tạo sinh kế mới ổn định đời sống thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn”.

Khác với Tam Đường, huyện biên giới Mường Tè là địa bàn cư trú chủ yếu của đồng bào dân tộc thiểu số như: Si La, Cống, Mảng, La Hủ… vì vậy những năm qua công tác tôn vinh, phát huy giá trị, bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, nhờ đó nhiều Lễ hội như: Mừng cơm mới của dân tộc Si La, tết Ngô của dân tộc Cống, hay những bài hát, điệu múa của các dân tộc trước nguy cơ thất truyền đã được khôi phục, bảo tồn, viết thành sách, tổ chức các lớp truyền dạy, dựng video clip để truyền thông, phổ biến đến cộng đồng… nhờ đó bản sắc, những nét đẹp trân quý của các tộc người đã thực sự hồi sinh ngay tại cộng đồng. “Để thế hệ con cháu được hiểu biết thêm về văn hóa truyền thống của dân tộc mình, tôi đã phối hợp nghiên cứu, sưu tầm và cùng viết nên cuốn sách Trường ca Xa nhà ca của dân tộc Hà Nhì để truyền lại cho con cháu; bên cạnh đó tôi cũng đã chủ động truyền dạy các câu ca dao, tục ngữ, tục thờ cúng tổ tiên… đến thế hệ trẻ của người Hà Nhì trên địa bàn”, nghệ nhân dân gian Pờ Lóng Tơ xã Mù Cả huyện Mường tè chia sẻ.

Để có những cách làm sáng tạo, hiệu quả, phù hợp với từng cộng đồng, tộc người trong việc tôn vinh và phát huy giá trị đảm bảo tính toàn diện, đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở thì qua các kỳ Đại hội, Đảng bộ tỉnh Lai Châu luôn có những Nghị quyết chuyên đề nhằm thúc đẩy công tác tôn vinh, phát huy bản sắc văn hóa như: Giai đoạn 2015 trở về trước là Nghị quyết số 13/NQ-TU về “Đẩy mạnh xây dựng, nâng cao hiệu quả, chất lượng đời sống văn hoá cơ sở trong giai đoạn tới”. Đề án “Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh giai đoạn 2016-2020”, và hiện nay là Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 17/02/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021- 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Lai Châu.

Nghề se lanh, dệt vải, may trang phục vẫn được người Lự ở Lai Châu gìn giữ phát huy

“Nhờ có sự quan tâm triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện của các cấp ủy, chính quyền địa phương nên đến nay trên địa bàn tỉnh có 40 lễ hội truyền thống tiêu biểu các dân tộc thiểu số được phục dựng, duy trì tổ chức thường niên; 955 đội văn nghệ quần chúng; hàng năm có rất nhiều các cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn cấp tỉnh, cơ sở được tổ chức như: Hội diễn Nghệ thuật quần chúng các xã biên giới; Hội diễn NTQC và trình diễn trang phục dân tộc thiểu số; Liên hoan Hát then Đàn tính… đã thu hút hàng ngàn khán giả đến xem, cổ vũ. Nhưng quan trọng hơn cả, chính những nghệ nhân, diễn viên tham gia cuộc thi sẽ là những hạt nhân lan tỏa, lưu truyền bản sắc văn hóa của mỗi tộc người. Qua đó đáp ứng nhu cầu hưởng thụ, sáng tạo văn hóa tinh thần của quần chúng Nhân dân, đồng thời tạo môi trường gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc. Đặc biệt các di sản văn hóa phi vật thể thuộc loại hình thành ngữ, tục ngữ, ca dao, câu đố, truyện cổ tích, các tri thức bản địa, phong tục tập quán tốt đẹp của các dân tộc thiểu số được đưa vào chương trình giảng dạy của các cấp học trên địa bàn toàn tỉnh. Các loại hình văn học dân gian còn được bảo tồn, phát huy giá trị thông qua những sinh hoạt cộng đồng của các dân tộc như lễ tết, lễ cưới, lễ lên nhà mới, các nghi lễ vòng đời… qua đó tạo môi trường, điều kiện để các thể loại như Then cổ, ca dao, dân ca, tục ngữ, các loại văn khấn… được bảo tồn, phát huy trong đời sống cộng đồng”, ông Trần Mạnh Hùng Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết.

Cùng với những cách làm hiệu quả trên thì công tác nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn, phát huy giá trị các làn điệu dân ca, dân vũ các dân tộc được tổ chức thực hiện thường xuyên thông qua việc mở các lớp truyền dạy chữ Nôm Dao, chữ Thái cổ; truyền dạy kỹ thuật tạo hoa văn trên vải bằng sáp ong dân tộc Mông; truyền dạy kỹ thuật chế tác và sử dụng đàn tính dân tộc Thái, khèn bè dân tộc Lào; truyền dạy hát dân ca… Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh phối hợp với các nghệ nhân, những người am hiểu về văn hóa các dân tộc ở địa phương đã tổ chức 18 lớp truyền dạy về các trò chơi dân gian, các câu đố, thành ngữ, tục ngữ các dân tộc… tại các địa phương nơi đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Đặc biệt những năm gần đây công tác tôn vinh, phát huygiá trị bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số còn được gắn kết với việc tổ chức Ngày hội văn hóa, du lịch cấp huyện, tỉnh, khu vực, toàn quốc; Tuần du lịch… nhằm giới thiệu, quảng bá về những nét đẹp, đặc trưng riêng biệt về văn hóa, con người các dân tộc thiểu số đến du khách trong và ngoài nước.

Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông toàn quốc lần thứ III tại Lai Châu đã để lại ấn tượng đối với du khách

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới, tỉnh Lai Châu tiếp tục tôn vinh, phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số thông qua việc khuyến khích giới trẻ tiếp thu các di sản văn hóa, chú ý phong tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân Nhân dân các dân tộc thiểu số; xây dựng và đề nghị công nhận các danh hiệu di sản văn hóa… nhằm đáp ứng những nhu cầu hưởng thụ, sáng tạo và làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của Nhân dân, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

                                                                   Bài, ảnh: Nhật Minh

 

 

 

Bài viết liên quan

Trao quyết định chỉ định giữ chức Bí thư Đảng ủy Trường Cán bộ quản lý VHTTDL

Ngày 27/3/2024, Đảng bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao quyết định chỉ định chức danh Bí thư Đảng bộ Trường Cán bộ quản lý VHTTDL, nhiệm kỳ 2020-2025 cho đồng chí Phạm Quế Anh – Ủy viên BCH Đảng bộ, Hiệu trưởng Nhà trường.

Xem thêm

Lễ Khai giảng Lớp tập huấn chuyên môn cho người hướng dẫn tập luyện môn Yoga năm 2024 tại TP. Hồ Chí Minh

Ngày 17/3/2024, Trường Cán bộ quản lý văn hóa, thể thao và du lịch tổ chức Khai giảng Lớp tập huấn chuyên môn cho người hướng dẫn tập luyện môn Yoga năm 2024 tại TP. Hồ Chí Minh – Lớp 1 theo hình thức trực tuyến.

Xem thêm

Công tác điều tra, khảo sát Nghiên cứu đề tài KH&CN cấp bộ năm 2024 – 2025 tại tỉnh Quảng Ninh

Từ ngày 13 – 16/3/2024, Trường Cán bộ quản lý văn hóa, thể thao và du lịch tổ chức Đoàn khảo sát, điều tra thu thập thông tin về thực trạng nội dung và phương thức bồi dưỡng, nhu cầu về đổi mới nội dung và phương thức bồi dưỡng kiến thức văn hóa, thể thao, cũng như xây dựng sổ tay hướng dẫn tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao cho công chức cấp xã và cấp huyện hiện nay tại tỉnh Quảng Ninh, do TS. Phạm Quế Anh – Hiệu trưởng Nhà trường, Chủ nhiệm đề tài làm trưởng đoàn. Đoàn khảo sát còn có một số thành viên nghiên cứu.

Xem thêm

Công đoàn Bộ VHTTDL tổ chức kỷ niệm 114 năm ngày Quốc tế Phụ nữ và triển khai công tác nữ công năm 2024

Ngày 07/03/2024, tại Hòa Bình, Công đoàn Bộ VHTTDL tổ chức Chương trình chào mừng kỷ niệm 114 năm ngày Quốc tế Phụ nữ và triển khai công tác nữ công năm 2024 và tặng quà cho đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang công tác trong ngành VHTTDL tỉnh Hòa Bình.

Xem thêm

Lễ công bố quyết định bổ nhiệm Hiệu trưởng Trường Cán bộ quản lý văn hoá, thể thao và du lịch

Chiều ngày 01/3/2024, tại trụ sở Bộ VHTTDL số 51 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm Hà Nội, Lãnh đạo Bộ đã tổ chức Lễ công bố quyết định bổ nhiệm chức danh Hiệu trưởng Trường Cán bộ quản lý VHTTDL.

Xem thêm